Zadelproblemen herkennen en oplossen
Een gezond paard kan natuurlijk heel goed een ruiter dragen en jarenlang probleemloos genieten van beweging. Het enige wat ruiters wel goed moeten doen, is zorgen dat de voorwaarden aanwezig zijn.
Het zadel hoort bij die voorwaarden. Een zadel moet tijdens beweging goed passen, anders remt het bewegingsvrijheid en werkplezier van het paard.
Een paard kan door meerdere oorzaken, rugpijn ontwikkelen. Of tijdens het rijden een bepaalde oefening niet kunnen doen. Daar zitten uiteraard medische oorzaken bij. Een verkeerd passend zadel kan ook een oorzaak zijn.
Uiteindelijk komt een paard dat steeds signalen geeft niet vrolijk te worden van werken, natuurlijk vaak bij een arts. Dan is er vaak al het nodige geprobeerd om ongerief bij het paard weg te nemen, dat helaas nog geen oplossing gaf.
Dan kan nog steeds van alles aan de hand zijn en wij gaan dan kijken of we het kunnen oplossen en zo ja, hoe dan precies.
RUGPROBLEMEN ZIJN NIET ALTIJD LOUTER MEDISCH
De vraag geeft ons een grote uitdaging. Natuurlijk zien we dan medische oorzaken, zoals gevoelig bij landen, atrose enzovoorts. Maar we zien ook hele gezonde paarden, waarbij wij wel de oorzaak in het zadel vinden. Er zijn dan de beste intenties bij de zadelaanpasser, maar wij gaan de combinatie doorgaans iets completer bekijken en zien zo toch meer. Meestal is er een combinatie van factoren, waardoor het paard gehinderd wordt.
Als we een verkeerd inwerkend zadel in die gevallen niet aanpakken, gaat geen enkele therapie uiteindelijk rijplezier terugbrengen of toevoegen. Ook zien we dat het paard problemen heeft en men daarom denkt dat het zadel niet goed past. Dan moet eerst het paard herstellen, anders blijf je aanpassen.
Alles is mogelijk, in praktijk is ons werkgebied helaas niet altijd louter medisch.
Nu is onze dierenarts gespecialiseerd in motoriek, maar zeker geen zadeldeskundige. Hoe doen we dat dan?
Wij hebben assistentie. Die was in het verleden dealer van sterk aanpasbare zadels. Dus die kent de addertjes onder het gras, oftewel de addertjes in zadels aanpassen. De manieren waarop zadels ruiters kunnen helpen of kunnen gaan tegenwerken.
GEEN HERSTELKANSEN MISSEN
Jacqueline Coster werd al in 2008 gecertificeerd MSFC zadelpasser. Ze vond het onderwerp zo interessant, dat ze daarna een tijd dealer is geweest in de meest ver aanpasbare zadels en ook in de leer is geweest bij zadelmakers. Ze verkoopt nu al lange tijd geen zadels meer, maar helpt al jaar in jaar uit, waar nodig bij het onderzoeken van klachten.
Ze helpt bij paarden die staken of gewoon irritatie vertonen of afhaken in oefeningen. Maar ook bij paarden waar onze artsen te hoge gevoeligheid waarnemen.
Zadelpassen doen wij alleen op de praktijk, waar we de meest optimale omstandigheden hebben om alles rustig stap voor stap te bekijken. Als we de invloed van een zadel beoordelen doen we dat heel nauwkeurig. Roepen dat alles aan een zadel ligt, kan iedereen. Maar wij kijken of iets oplosbaar wordt is en dat is toch niet iets anders.
Knelpunten zoeken en oplossen. Dat doen we sinds 2009 en dat betekent ook dat we inmiddels echt alles wat in theorie mis kan zijn met zadels, ook in praktijk gezien hebben.
Daarbij gaan wij er van uit, dat iedereen de beste intenties heeft. Dus het paard niet wil forceren en harmonie mogelijk wil maken. We hebben geen voorkeur voor bepaalde merken, maar gebruiken zadels louter voor ons doel. Dat is progressie boeken.
SCHUIVEN
Schuiven kan veel redenen hebben. Als een zadel scheef zakt, is dat soms wel maar ook heel vaak geen zadelprobleem. Bij onvoldoende pasvorm gaan bijna alle zadels scheef. Maar ook kan de boom of kussen wel passen maar te scheef gedrukt zijn. Dan staat er meestal een mild kreupel paard.
Of we zien natuurlijk combinatie. Zelfs bij hele lichte kreupelheids- of wervelkolom/ligamentproblemen, zal er geleidelijk verandering in gebruik en vorm van de rug komen.
Schuiven ligt dus niet altijd aan een zadel, maar kan ook indicatie zijn dat we verder moeten kijken.
VEEL GEWERKT MET DE STERKST AANPASBARE MERKEN
In de zadels werkt men nog met technologische oplossingen uit het jaar kruuk. Paarden en ruiters worden nauwelijks secuur opgemeten, men staat met stokjes wol bij te vullen en zadelbomen liggen niet bloot, maar onder kussens. Zadels worden in de werkplaats gemaakt en er zijn zelfs zadels die op geen enkel paard zullen functioneren.
WAAROM ZADELCONTROLES
De reden is zeker niet dat we graag extra onderzoeken doen. Door zadels heel goed te bekijken, hoeven we minder medisch of therapeutisch in te grijpen! De reden dat we blij zijn met dit praktische onderdeel, is dat we zo vaker veel gerichter problemen hebben kunnen lossen, dan we op voorhand verwacht hadden.
Afhankelijk van de klachten en het verhaal, kunnen we dus voorstellen dat u het gebruikte zadel en hoofdstel meeneemt, voor onderzoek op de praktijk.
IN WELKE VOLGORDE GAAN WE DAN WERKEN?
Zadelpassen doen wij het liefst op de praktijk, omdat we hier de meest optimale werkomgeving hebben om alles tegelijk echt goed te bekijken. Bij een zadelcontrole gaan we het zadel en het verschil tussen belaste en onbelaste beweging nauwkeurig bekijken, want dat geeft ons extra beeld over de zoekrichting.
Bij enige twijfel over het paard, zal het onbelast in beweging bekeken worden door een kreupelheidsarts, die tevens manueel therapeut is. De zadelpasser kijkt bij bewegen al mee, want heeft dat nodig als referentie, als het paard de volgende test in kan.
Laat het paard geen problemen zien, dan wordt eerst het zadel nauwkeurig bekeken op tafel en met behulp van een zadelbok en onze "spin". Als we tijdens de testen vermoeden dat de boom een probleempje verstopt, maken we voor volledig overzicht het zadel direct open. Indien we zien dat er iets veranderen moet, bijvoorbeeld wol aanvullen of lucht, kunnen we dat ter plekke regelen. Grotere ingrepen moeten in de planning bij onze zadelhersteller.
Vervolgens meten we het paard op. Bij enige vorm van match, gaat het zadel op het paard en gaat het aan de longe.
Pas daarna gaan we rijden en verder testen of alles werkt, conform onze metingen. Indien nodig kunnen we aansluitend met een thermografiecamera kijken, mits u geen bontje gebruikt.
Of er grand prix of in de basis gereden wordt, maakt hier weinig uit. We kijken ook niet naar merk of leverancier, maar louter of de basale voorwaarden er zijn, om progressie tot stand te laten komen in de samenwerking.
MERKNEUTRAAL
Omdat we al langere tijd zelf geen zadels meer verkopen, onderhouden we ook geen bijzondere banden met merkleveranciers. Wel werken we intensief samen met een uiterst ervaren zadelhersteller. Bij iedere vorm van twijfel bekijken we de boom, het hart van het zadel.
Een zadelverkoper of -aanpasser hoeft bij ons nooit te vrezen, dat wij de pasvorm van "zijn of haar zadel" zo maar gaan afkraken, omdat we er achter de schermen op enige wijze baat bij zouden hebben een ander merk of leverancier te introduceren of niet weten hoe lastig het vak kan zijn. We weten ook uit ervaring dat zelfs maximale aanpassingsmogelijkheden in zadels in werkelijkheid vaak kleiner zijn dan men veelal denkt en het ene combinatie veel makkelijker is, dan het andere.
TOT SLOT
De kernvraag is altijd of we bij problemen van het paard een rug terug naar het zadel moeten gaan brengen, het zadel meer naar de rug of op beide punten tegelijk gaan bijsturen. Dat verschil klinkt klein, maar is het is een groot verschil in de basiscondities van uw samenwerking.
